Εμμ. Κριαράς (1906-2014)

23 Αυγούστου 2014

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 

Πέθανε χθες το βράδυ, σε ηλικία 108 ετών, ο κορυφαίος Έλληνας φιλόλογος Εμμανουήλ Κριαράς. 

Ο Εμμ. Κριαράς γεννήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 1906 στον Πειραιά και μεγάλωσε στη Μήλο και στα Χανιά, όπου τελείωσε το Γυμνάσιο. Από το 1924 ως το 1929 φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ μετά την αποφοίτησή του εργάστηκε στο Μεσαιωνικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών, ως το 1950. Εντωμεταξύ, το 1938, πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με τη διατριβή τουΜελετήματα περί τας πηγάς του Ερωτοκρίτου. 

Το 1950 εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής της Μεσαιωνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, από όπου το 1968 τον απέλυσε η χούντα για τα δημοκρατικά του φρονήματα. Την επόμενη χρονιά εκδόθηκε ο πρώτος τόμος του μνημειώδους έργου τουΛεξικό της μεσαιωνικής ελληνικής δημώδους γραμματείας (1100-1669), από το οποίο έχουν εκδοθεί ως τώρα 18 τόμοι. 

Συνέγραψε δεκάδες βιβλία (ανάμεσά τους μονογραφίες για τον Ψυχάρη, τον Σολωμό, τον Παλαμά, εκδόσεις παλαιότερων κειμένων της νεοελληνικής λογοτεχνίας κτλ.) και εκατοντάδες άρθρα, στα οποία υπερασπίστηκε με πάθος τον δημοτικισμό. Αρθρογραφούσε κυριολεκτικά μέχρι τις τελευταίες μέρες της ζωής του. Διετέλεσε μέλος επιτροπών που συστήθηκαν από το ελληνικό κράτος για να εισηγηθούν σχετικά με την εφαρμογή των αποφάσεων για την αναγνώριση της δημοτικής ως επίσημης γλώσσας του ελληνικού κράτους (1976, κυβέρνηση Κ. Καραμανλή) και για την καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος (1982, κυβέρνηση Α. Παπανδρέου). Για το έργο του και για τη γενικότερη προσφορά του έλαβε δεκάδες τιμητικές διακρίσεις, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. 

Ο Εμμ. Κριαράς διετέλεσε μέλος του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (Ιδρύματος Μ. Τριανταφυλλίδη), επιλεγμένος για τη θέση αυτή από τον ίδιο τον Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Την τελευταία δεκαετία το Ινστιτούτο εξέδωσε σημαντικά έργα του: Ανιχνεύσεις (2004), Ερευνητικά (2005), Αλληλογραφία (2007), και –μόλις δύο χρόνια πριν, το 2012– το Ανακάλημα της Κωνσταντινόπολης. 

Η νεκρώσιμη ακολουθία θα ψαλεί στον Ιερό Ναό της του Θεού Σοφίας στη Θεσσαλονίκη την Τρίτη 26 Αυγούστου στις 12 μ. (η σορός του θα βρίσκεται εκεί από τις 11 π.μ.), ενώ η ταφή του θα γίνει, σύμφωνα με επιθυμία του, στο Κοιμητήριο του Ακρωτηρίου Χανίων την επομένη. 

Ο χαιρετισμός του Εμμ. Κριαρά στην εκδήλωση για τα 50 χρόνια από τον θάνατο του Μ. Τριανταφυλλίδη και την ίδρυση του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών (Θεσσαλονίκη, Αίθουσα Τελετών Φιλοσοφικής Σχολής, 21 Νοεμβρίου 2009)