Εκδηλώσεις & Δραστηριότητες

44η Ετήσια Συνάντηση του Τομέα Γλωσσολογίας

31 Μαΐου 2024
Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη

Ο Τομέας Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Α.Π.Θ. και το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη) συνδιοργανώνουν την «44η Ετήσια Συνάντηση του Τομέα Γλωσσολογίας» στις 31 Μαΐου 2024, στη Θεσσαλονίκη, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών με θέμα "Ελληνική λεξικογραφία".

Στο Συνέδριο προσκλήθηκε και θα συμμετάσχει ως κύρια ομιλήτρια η:

Γεωργία Κατσούδα (ΚΕΝΔΙ, Ακαδημία Αθηνών).

Περισσότερα

Διημερίδα "Όψεις του Προφορικού Λόγου"

4-5 Οκτωβρίου 2024
Θεσσαλονίκη

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη] του Α.Π.Θ. διοργανώνει διημερίδα με θέμα Όψεις του Προφορικού Λόγου στις 4-5 Οκτωβρίου 2024 στη Θεσσαλονίκη (Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.). Η διημερίδα διεξάγεται στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου για τον προφορικό λόγο και του ερευνητικού προγράμματος Γλωσσική Διεπίδραση και Ανάλυση Συνομιλίας. Στόχος της είναι να εξεταστούν διάφορες πτυχές της ελληνικής γλώσσας στην προφορική επικοινωνία, και να φωτιστούν ζητήματα και προκλήσεις στη διεπαφή συστήματος/γραμματικής και χρήσης/διεπίδρασης.

Όπως και στο παρελθόν, η εφετινή διημερίδα (τέταρτη κατά σειρά) θα φιλοξενήσει και ανακοινώσεις που αφορούν γλώσσες πέρα από την ελληνική, έτσι ώστε τα ελληνικά δεδομένα να ενταχθούν σε μια διαγλωσσική προοπτική. Στη διημερίδα έχουν προσκληθεί και θα συμμετάσχουν με κεντρικές ομιλίες οι:

Prof. Galina Bolden (Rutgers University, USA),
Prof. Geoffrey Raymond (University of California at Santa Barbara, USA).

3ο Διεθνές Συνέδριο για την Κοινή, τις κοινές και τη διαμόρφωση της κοινής νεοελληνικής

8-9 Νοεμβρίου 2024
Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη, και διαδικτυακά

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη] του Α.Π.Θ., στο πλαίσιο των ετήσιων διεθνών συνεδρίων για τη διαχρονική και διατοπική μελέτη της ελληνικής, διοργανώνει το «3ο Διεθνές Συνέδριο για την Κοινή, τις κοινές και τη διαμόρφωση της κοινής νεοελληνικής» στις 8 και 9 Νοεμβρίου 2024, στη Θεσσαλονίκη. Το συνέδριο προβλέπεται να γίνει με υβριδικό τρόπο, δηλαδή με φυσική παρουσία και διαδικτυακά. Στόχος του Συνεδρίου είναι να εξετάσει τα προβλήματα που συνδέονται με τη διαμόρφωση της κοινής στην Ελλάδα, αλλά και στις άλλες βαλκανικές χώρες, προσφέροντας μια ευκαιρία για επαναπροσέγγιση σχετικών θεωρητικών προβλημάτων και για επανεξέταση όψεων της ελληνιστικής Κοινής.

Στο Συνέδριο έχουν προσκληθεί και θα συμμετάσχουν ως κεντρικοί ομιλητές ερευνητές με διεθνή αναγνώριση και διακεκριμένη προσφορά στις περιοχές αυτές:

Paul Kerswill (University of York, Μεγάλη Βρετανία), και
Marina Terkourafi (Leiden University, Ολλανδία).

Διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο “Ζητήματα διδασκαλίας της λογοτεχνίας στην Εκπαίδευση: ιδεολογία και διδακτικές εφαρμογές”

24 Φαβρουαρίου 2024
διαδικτυακά (10.00-13.00)

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του Α.Π.Θ. διοργάνωσε το Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2024 από τις 10.00 έως τις 13.00 διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο για εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με τίτλο «Ζητήματα διδασκαλίας της λογοτεχνίας στην Εκπαίδευση: ιδεολογία και διδακτικές εφαρμογές».

Το Σεμινάριο διαρθρώθηκε σε τέσσερις φάσεις ως εξής (συντονίστρια: Τασούλα Μαρκομιχελάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Α.Π.Θ.):

1η φάση: παρουσίαση: «Ιδεολογική χρήση της λογοτεχνίας στην εκπαίδευση: ιστορική θεώρηση» (Λάμπρος Βαρελάς, Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Α.Π.Θ.),

2η φάση: παρουσίαση: «Διδακτικές κατευθύνσεις στη λογοτεχνική εκπαίδευση στα ψηφιακά περιβάλλοντα» (Βασίλης Βασιλειάδης, Επίκουρος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Α.Π.Θ.),

3η φάση: παρουσίαση: «Πρακτικές όψεις της αξιοποίησης ψηφιακών μέσων στη διδασκαλία» (Μαρία Ακριτίδου, Νεοελληνίστρια, Ε.ΔΙ.Π. του Τμήματος Φιλολογίας, Α.Π.Θ.),

4η φάση: τοποθετήσεις εκπαιδευτικών και συζήτηση.

Κόστος εγγραφής στο Σεμινάριο: 10 ευρώ.

Πρόσκληση

Εγγραφή

3ο Διεθνές Συνέδριο για τις Γλωσσικές Επαφές στα Βαλκάνια και στη Μ. Ασία

3-4 Νοεμβρίου 2023
Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη) του Α.Π.Θ., στο πλαίσιο των ετήσιων διεθνών συνεδρίων για τη διαχρονική και διατοπική μελέτη της ελληνικής, διοργάνωσε το «3ο Διεθνές Συνέδριο για τις Γλωσσικές Επαφές στα Βαλκάνια και στη Μικρά Ασία» στις 3 και 4 Νοεμβρίου 2023, στη Θεσσαλονίκη και διαδικτυακά. Στόχος του Συνεδρίου ήταν να εξετάσει τις γλωσσικές επαφές στα Βαλκάνια και στη Μ. Ασία, με επίκεντρο κυρίως τις σχέσεις της ελληνικής με άλλες γλώσσες στις περιοχές αυτές.

Στο Συνέδριο προσκλήθηκαν και συμμετείχαν ως κύριοι ομιλητές οι:

Marcel Erdal (Goethe-Universität, Frankfurt am Main) και
Irena Sawicka (Polska Akademia Nauk, Βαρσοβία),

κορυφαίοι μελετητές ζητημάτων που σχετίζονται με τις Γλωσσικές Επαφές στις περιοχές που αποτελούν το αντικείμενο του Συνεδρίου.

Διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο “Ζητήματα ορθογραφίας της νέας ελληνικής: η ορθογραφία στην πράξη”

21 Οκτωβρίου 2023
διαδικτυακά (10.00-13.00)

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του Α.Π.Θ. διοργάνωσε το Σάββατο 21 Οκτωβρίου από τις 10.00 έως τις 13.00 διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με τίτλο “Ζητήματα ορθογραφίας της νέας ελληνικής: η ορθογραφία στην πράξη”.

Το Σεμινάριο αφορούσε μεταξύ άλλων (α) τη σχέση της ορθογραφίας με τη μορφολογία, (β) τον τρόπο ορθογράφησης των λέξεων που έχουν υποστεί παρετυμολογία και (γ) τη διδασκαλία της ορθογραφίας σε όσους μαθαίνουν την ελληνική ως δεύτερη γλώσσα.

Το Σεμινάριο διαρθρώθηκε σε τρεις φάσεις ως εξής (συντονίστρια: Δ. Παπαδοπούλου, καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ.):

1η φάση: παρουσίαση: “Ορθογραφία και μορφολογία” (Ά. Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Α.Π.Θ.),
2η φάση: παρεμβάσεις/τοποθετήσεις των Α. Φλιάτουρα (Επίκουρου Καθηγητή Ιστορικής Γλωσσολογίας, Δ.Π.Θ.) για τον τρόπο ορθογράφησης των λέξεων που έχουν υποστεί παρετυμολογία, Μ. Μητσιάκη (Αναπληρώτριας Καθηγήτριας Διδασκαλίας της Νέας Ελληνικής ως Δεύτερης Γλώσσας, Δ.Π.Θ.) για τη διδασκαλία της ορθογραφίας σε όσους μαθαίνουν την ελληνική ως δεύτερη γλώσσα.
3η φάση: τοποθετήσεις εκπαιδευτικών και συζήτηση (Ά. Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Α. Φλιάτουρας, Μ. Μητσιάκη, μέλη του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών).

Κόστος εγγραφής στο Σεμινάριο: 10 ευρώ.

Πρόσκληση

Εγγραφή

Διάλεξη Β. Κάλφα "Οι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι και εμείς"

7 Ιουνίου 2023  (19.00-20.30 )
Αίθουσα Εκδηλώσεων Δημοτικής Βιβλιοθήκης και διαδικτυακά

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη) του Α.Π.Θ., στο πλαίσιο ενός κύκλου τριών διαλέξεων ανοιχτών για το κοινό (βλ. εδώ), διοργάνωσε την Τετάρτη 7 Ιουνίου 2023, στις 19:00, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Θεσσαλονίκης (Εθνικής Αμύνης 27, 2ος όροφος) και διαδικτυακά, διάλεξη με τίτλο:

"Οι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι και εμείς",

με ομιλητή τον Β. Κάλφα, ομότιμο καθηγητή Φιλοσοφίας του Α.Π.Θ. και μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου.

Ερωτήματα που απασχόλησαν:
1. Γιατί μας ενδιαφέρει σήμερα η αρχαία φιλοσοφία; Έχει να κερδίσει κάτι ένας σύγχρονος αναγνώστης από τη μελέτη ή την ανάγνωση των φιλοσοφικών κειμένων της αρχαιότητας;
2. Πόσο κοντά και πόσο μακριά μας είναι οι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι; Έχει νόημα να μιλάμε για αλήθεια και λάθος όταν διαβάζουμε ένα αρχαίο φιλοσοφικό κείμενο; Τι κρατάμε και τι αφήνουμε πίσω μας;
3. Πώς τίθενται τα ζητήματα αυτά για τον νεοέλληνα αναγνώστη; Μπορούμε να διακρίνουμε κάποια σημαντική διαφοροποίηση;

19η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

4-7 Μαΐου 2023
Περίπτερα 13 και 15, Helexpo, Θεσσαλονίκη

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών συμμετείχε στη 19η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, από τις 4 έως τις 7 Μαΐου 2023, στις εγκαταστάσεις της Helexpo στη Θεσσαλονίκη (Περίπτερο 13, εκθετήριο 107).

Διάλεξη Γιώργου Κεχαγιόγλου "Πώς εκδίδουμε τα νεοελληνικά λογοτεχνικά κείμενα, παλιότερα και νεότερα"

3 Μαΐου 2023  (19.00-20.30 )
Αίθουσα Εκδηλώσεων Δημοτικής Βιβλιοθήκης και διαδικτυακά

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη) του Α.Π.Θ., στο πλαίσιο ενός κύκλου τριών διαλέξεων ανοιχτών για το κοινό (βλ. εδώ), διοργάνωσε την Τετάρτη 3 Μαΐου 2023, στις 19:00, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Θεσσαλονίκης (Εθνικής Αμύνης 27, 2ος όροφος) και διαδικτυακά, διάλεξη με τίτλο:

"Πώς εκδίδουμε τα νεοελληνικά κείμενα, παλιότερα και νεότερα",

με ομιλητή τον Γ. Κεχαγιόγλου, ομότιμο καθηγητή Νεοελληνικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ. και μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου.

Ο γνωστός για τις πολλές εκδόσεις του ομιλητής αναφέρθηκε αρχικά: στο ιστορικό της εκδοτικής των υστερομεσαιωνικών και νεοελληνικών λογοτεχνικών κειμένων· στις κατηγορίες και τα χαρακτηριστικά των εκδόσεων· στις κύριες τάσεις που διαμορφώθηκαν ιδίως από τη μεταπολεμική περίοδο ώς σήμερα· και στην καίρια διαφορά που χωρίζει έναν εκδότη από τον απλό «κριτικό» ή τον «ερμηνευτή» των κειμένων. Προσθέτοντας κάθε τόσο κριτικές παρατηρήσεις και αποτιμήσεις του, πρότεινε ευέλικτες αρχές που να ταιριάζουν σήμερα στις απαιτήσεις τόσο των «διπλωματικών»/«παλαιογραφικών» και «κριτικών» όσο και των απλώς «φιλολογικών» και «χρηστικών» εκδόσεων.

Διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο “Νεοελληνική ορθογραφία: ιστορική αναδρομή και πρακτικές εφαρμογές”

29 Απριλίου 2023
διαδικτυακά (10.30-13.30)

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του Α.Π.Θ. διοργανώνει το Σάββατο 29 Απριλίου από τις 10.30 έως τις 13.30 διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με τίτλο “Νεοελληνική ορθογραφία: ιστορική αναδρομή και πρακτικές εφαρμογές”.

Το Σεμινάριο αφορά κυρίως (α) την ιστορική διάσταση της ελληνικής γραφής καθώς και (β) τη μορφολογική διάσταση της νεοελληνικής ορθογραφίας, και σε αυτό θα συζητηθούν θέματα όπως:

  • Σχέσεις γραφής και προφοράς της ελληνικής απο την αρχαιότητα μέχρι σήμερα
  • Η νεοελληνική ορθογραφία και η ορθογραφία σε άλλες γλώσσες
  • Ομώνυμες λέξεις με διαφορετική γραφή
  • Διάκριση (ομώνυμων) μορφημάτων με βάση τη γραφή τους
  • Πρακτικές εφαρμογές εκμάθησης της ορθογραφίας με βάση την ομωνυμία.

Το Σεμινάριο διαρθρώνεται σε τρεις φάσεις ως εξής (συντονίστρια: Δ. Παπαδοπούλου, καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ.):

1η φάση: παρουσίαση των θεμάτων (α) “Ιστορία της ορθογραφίας και της ανορθογραφίας” (β) “Νεοελληνική ορθογραφία και μορφολογία” (Γ. Παπαναστασίου, καθηγητής Ιστορικής Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., διευθυντής του Ινστιτούτου),
2η φάση: παρεμβάσεις/τοποθετήσεις των Γ. Γιαννάκη (ομότιμου καθηγητή Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., μέλους του Δ.Σ. του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας) για τη “Στίξη της νέας ελληνικής”, Δ. Κουτσογιάννη (καθηγητή Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., Αναπληρωτή Προέδρου του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας) για τη “Διδασκαλία της ορθογραφίας την ψηφιακή εποχή”, και Χρ. Χαραλαμπάκη (ομότιμου καθηγητή Γλωσσολογίας του Ε.Κ.Π.Α., ακαδημαϊκού), για την “Ορθογραφία του Χρηστικού Λεξικού της Ακαδημίας Αθηνών”,
3η φάση: συμπλήρωση ερωτηματολογίου, τοποθετήσεις εκπαιδευτικών και συζήτηση (Χρ. Τζιτζιλής, ομότιμος καθηγητής Ιστορικής και Βαλκανικής Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου, Γ. Παπαναστασίου, Α. Ρεβυθιάδου, καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου).

Κόστος εγγραφής στο Σεμινάριο: 10 ευρώ.

Πρόσκληση

Εγγραφή

Κύκλος διαλέξεων 2023

29 Μαρτίου, 3 Μαΐου, 7 Ιουνίου 2023 (19.00-20.30)
Αίθουσα Εκδηλώσεων Δημοτικής Βιβλιοθήκης και διαδικτυακά

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του Α.Π.Θ. διοργανώνει έναν κύκλο τριών διαλέξεων, ανοιχτών για το κοινό, στις 29 Μαρτίου, στις 3 Μαΐου και στις 7 Ιουνίου 2023, στις 19.00, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Θεσσαλονίκης και διαδικτυακά.

Οι διαλέξεις είναι οι εξής:

  • 29 Μαρτίου 2023, 19.00, Γ. Παπαναστασίου, Καθηγητής Ιστορικής Γλωσσολογίας στο Α.Π.Θ., διευθυντής του Ινστιτούτου, "Ινδοευρωπαϊκή γλωσσολογία: μια επιστήμη σχεδόν άγνωστη στην Ελλάδα",
  • 3 Μαΐου 2023, 19.00, Γ. Κεχαγιόγλου, Ομότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ., μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου, "Πώς εκδίδουμε τα νεοελληνικά λογοτεχνικά κείμενα, παλιότερα και νεότερα",
  • 7 Ιουνίου 2023, 19.00, Β. Κάλφας, Ομότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ., μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου, "Οι αρχαίοι έλληνες φιλόσοφοι και εμείς".

Διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο “Προβληματισμοί για το ορθογραφικό λάθος”

11 Φεβρουρίου 2023
διαδικτυακά (10.30-13.30)

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του Α.Π.Θ. διοργανώνει το Σάββατο 11 Φεβρουαρίου από τις 10.30 έως τις 13.30 διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με τίτλο “Προβληματισμοί για το ορθογραφικό λάθος”.

Το Σεμινάριο αφορά τη διαχρονική και την κοινωνιογλωσσολογική διάσταση της νεοελληνικής ορθογραφίας, και σε αυτό θα συζητηθούν θέματα όπως:

  • Γλωσσικό και ορθογραφικό λάθος: ομοιότητες και διαφορές
  • Με βάση ποια κριτήρια καθορίζεται το ορθό ή το λάθος στη νεοελληνική ορθογραφία
  • Ποιοι είναι οι συνήθεις 'διορθωτές' και ποιος θα τους διορθώσει
  • Το πρόβλημα των ορθογραφικών απλοποιήσεων
  • Ο ρόλος των εκπαιδευτικών στην επίλυση ορθογραφικών ζητημάτων.

Το Σεμινάριο διαρθρώνεται σε τρεις φάσεις ως εξής (συντονίστρια: Δ. Παπαδοπούλου, καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ.):

1η φάση: παρουσίαση με τίτλο “Ορθογραφία και φωνολογική ιστορία των λέξεων” (Χρ. Τζιτζιλής, ομότιμος καθηγητής Ιστορικής και Βαλκανικής Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου),
2η φάση: παρεμβάσεις/τοποθετήσεις των Ά. Αναστασιάδη-Συμεωνίδη (ομότιμης καθηγήτριας Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., Προέδρου του Συλλόγου Αποφοίτων της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. "Ο Φιλόλογος"), Δ. Κουτσογιάννη (καθηγητή Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., Αναπληρωτή Προέδρου του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας) και Θ.-Σ. Παυλίδου (ομότιμης καθηγήτριας Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., μέλους του Δ.Σ. του Ινστιτούτου),
3η φάση: τοποθετήσεις εκπαιδευτικών, σχολιασμός ερωτηματολογίου και συζήτηση (Χρ. Τζιτζιλής, Γ. Παπαναστασίου, καθηγητής Ιστορικής Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., διευθυντής του Ινστιτούτου, Α. Ρεβυθιάδου, καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου).

Κόστος εγγραφής στο Σεμινάριο: 10 ευρώ.

Πρόσκληση

Εγγραφή

Διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμνάριο “Πώς καθορίζεται το γλωσσικό λάθος;”

5 Νοεμβρίου 2022
διαδικτυακά (10.30-13.30)

Στο πλαίσιο του “3ου Διεθνούς Συνεδρίου για την ετυμολογία της ελληνικής” (4 και 5 Νοεμβρίου 2022) το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του Α.Π.Θ. διοργάνωσε το Σάββατο 5 Νοεμβρίου από τις 10.30 έως τις 13.30 διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με τίτλο “Πώς καθορίζεται το γλωσσικό λάθος;”.

Το Σεμινάριο αφορούσε τη σχέση των γλωσσικών λαθών με τη γλωσσική αλλαγή καθώς και τα ορθογραφικά λάθη, και σε αυτό συζητήθηκαν θέματα όπως:

  • Γλωσσικό λάθος ή γλωσσική αλλαγή;
  • Με βάση ποια κριτήρια καθορίζεται το ορθό ή το λάθος στην κοινή νεοελληνική; 
  • Διόρθωση τύπων της δημοτικής με βάση τους κανόνες της καθαρεύουσας
  • Το είδος ‘διορθωτής’ (βασικά χαρακτηριστικά)
  • Ποιος θα διορθώσει τους διορθωτές;
  • Γλωσσικό και ορθογραφικό λάθος: ομοιότητες και διαφορές.

Το Σεμινάριο διαρθρώθηκε σε τρεις ωριαίες φάσεις ως εξής (συντονίστρια: Δ. Παπαδοπούλου, καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ.):

1η φάση: παρουσίαση με τίτλο “Αποθανατίζω – απαθανατίζω: κανονιστικές παρεμβάσεις και η ιστορική εξέλιξη της κοινής νέας ελληνικής” (Χρ. Τζιτζιλής, ομότιμος καθηγητής Ιστορικής και Βαλκανικής Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ.),
2η φάση: παρουσίαση/συζήτηση των απαντήσεων σε ερωτηματολόγιο που θα τεθεί υπόψη των εκπαιδευτικών που θα συμμετάσχουν (Γ. Παπαναστασίου, καθηγητής Ιστορικής Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ., Α. Ρεβυθιάδου, καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ.),
3η φάση: συζήτηση ερωτημάτων που θα θέσουν οι εκπαιδευτικοί (Χρ. Τζιτζιλής, Γ. Παπαναστασίου, Α. Ρεβυθιάδου).

Κόστος εγγραφής στο Σεμινάριο: 10 ευρώ (και δίνει το δικαίωμα να παρακολουθήσετε δωρεάν το Συνέδριο).

Πρόσκληση

Εγγραφή

3ο Διεθνές Συνέδριο για την Ετυμολογία της Ελληνικής: Ελληνική και Βαλκανική Ετυμολογία

4-5 Νοεμβρίου 2022
Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη, και διαδικτυακά

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη] του Α.Π.Θ., στο πλαίσιο των ετήσιων διεθνών συνεδρίων για τη διαχρονική και διατοπική μελέτη της ελληνικής, διοργάνωσε το «3ο Διεθνές Συνέδριο για την Ετυμολογία της Ελληνικής: Ελληνική και Βαλκανική Ετυμολογία» στις 4 και 5 Νοεμβρίου 2022, στη Θεσσαλονίκη. Το συνέδριο έγινε με υβριδικό τρόπο, δηλαδή με φυσική παρουσία και διαδικτυακά.

Στόχος του Συνεδρίου ήταν να εξετάσει ζητήματα που αναφέρονται στην ετυμολογία της ελληνικής γλώσσας όλων των περιόδων της και των μορφών της, διαλεκτικών και μη. Στις θεματικές περιοχές του συνεδρίου περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων: (α) θεωρητικά ζητήματα για την ετυμολογία της ελληνικής και των άλλων βαλκανικών γλωσσών, (β) ετυμολογικές προτάσεις για συγκεκριμένες λέξεις, (γ) ετυμολογία και διαλεκτολογία, (δ) ετυμολογία και γλωσσικές επαφές, (ε) ετυμολογία και φιλολογία (αποκατάσταση κειμένων, προεπιστημονική ετυμολογία), και (ϛ) ετυμολογία και εκπαίδευση.

Στο συνέδριο συμμετείχαν κορυφαίοι ερευνητές, με διακεκριμένη προσφορά στον χώρο της ετυμολογίας της ελληνικής:

Alain Blanc (Πανεπιστήμιο του Rouen-Normandie, Γαλλία),
Michael Meier-Brügger (Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, Γερμανία).

Στο πλαίσιο του Συνεδρίου, το Σάββατο 5 Νοεμβρίου από τις 10.30 έως τις 13.30, διοργανώθηκε διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο για Εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με τίτλο “Πώς καθορίζεται το γλωσσικό λάθος;”.

Παρουσίαση του βιβλίου "P. Chantraine, Ετυμολογικό λεξικό της αρχαίας ελληνικής: ιστορία των λέξεων"

5 Οκτωβρίου 2022
Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη, και διαδικτυακά

Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη] του Α.Π.Θ. διοργάνωσε παρουσίαση του «Ετυμολογικού λεξικού της αρχαίας ελληνικής: ιστορία των λέξεων» του P. Chantraine στις 5 Οκτωβρίου 2022, ώρα 7 μ.μ., στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών (Αγ. Δημητρίου 159Α, Θεσσαλονίκη) και διαδικτυακά.

Για το βιβλίο μίλησαν:

Γ. Γιαννάκης (Ομότιμος Καθηγητής Ιστορικής Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ.),
Στ. Ματθαίος (Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας του Ε.Κ.Π.Α.) και
Χρ. Χαραλαμπάκης (Ομότιμος Καθηγητής Γλωσσολογίας του Ε.Κ.Π.Α.)

και οι επιμελητές του τόμου, Γ. Παπαναστασίου (Καθηγητής Ιστορικής Γλωσσολογίας του Α.Π.Θ.) και Δ. Χρηστίδης (Ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ.).